gözler gök adaları ne demek?

Gözler Galaksileri ya da Gözler Gök Adaları (NGC 4435 - NGC 4438, ayrıca Arp 120 olarak da bilinir) Başak takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 52 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan bir galaksi çiftidir. William Herschel tarafından 8 Nisan 1784 tarihinde keşfedilmiştir. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 120 olarak "Yakınında rahatsız edici sarmal gökadalar olan eliptik gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.¹

NGC 4438, yaklaşık 100.000 ışık yılı uzaktaki NGC 4435 ile etkileşim halindedir. Gök adalar Markarian Zinciri Grubu içindedirler.

NGC 4435

Bir çubuklu sarmal galaksi olan NGC 4435, nispeten genç (190 milyon yıl) bir yıldız topluluğunu içeren merkezi olan merceksi galaksidir. Spitzer Uzay Teleskobu'nca görülen bu etkileşimin NGC 4438'den kaynaklandığı sanılmaktadır.² Ayrıca muhtemelen zikredilen galaksiyle etkileşimden kaynaklanan gelgit kuyruğu vardır.³ Ancak diğer çalışmalar, görünen kuyruğun aslında Samanyolu içindeki NGC 4435 ile ilgili olmayan ön plan galaktik sirüs olduğunu göstermektedir.⁴

NGC 4438

NGC 4438, çekirdeksel enerji kaynağının belirsizliğinden dolayı Başak Kümesi'ndeki en enteresan ilişkisel galaksidir. Bu enerji bir yıldız patlama galaksisi bölgesinden kaynaklanabileceği gibi bir etkin galaksi çekirdeğinden (EGÇ) enerji alan bir kara delikten de olabilir. Her iki hipotez de incelenmektedir.

Bu galaksi, etkileşimden dolayı büyük ölçüde deforme olmuş bir galaktik disk ve uzun bir gelgit kuyruğu ile dikkati çeker. Bu farklılıklar, hakkında yazı içeren Kaynakçaın niçin bu galaksiyi merceksi ya da sarmal olarak sınıflandırdığını açıklamaktadır. Ayrıca geçmişten kalma uzatılmış fakat az miktarda yıldız patlamaları göstermektedir.⁵ Bunun dışında hatırı sayılır nötür hidrojen yetersizliğinin yanında, yıldızlararası maddesinin bileşenlerinin yer değişimi vardır. Dikkati çeken bu bileşenler atomsal hidrojen, moleküler hidrojen, yıldızlararası toz ve sıcak gazlar olup NGC 4435'e doğru yer değiştirmiş görünmektedirler. Bu da aralarında gelgitsel etkileşimle birlikte çarpma basıncı sıyırması etkileri olarak yorumlanmaktadır.⁶ Çünkü, NGC 4438 yüksek hızla Başak'ın kümeiçi ortamına doğru her iki galaksinin karşılaşmasından hız alarak hareket etmektedir.⁷

Etkileşen galaksiler

Yukarıda zikredildiği gibi NGC 4438'in yıldızlararası ortamına verilen zararın milyonlarca sene önce NGC 4435'in merkezsel olmayan bir çarpışmayla muhtemelen meydana geldiğine dair deliller vardır. Bunlar, NGC 4438'i büyük komşusuyla bağlayan iyonize olmuş gaz filamanlarıdır.⁸ Bu filamanlardaki gaz ve tozun eksilmiş olması muhtemeldir.⁹ Ayrıca geçmişte iki sistem arasında olmuş olan bir etkileşim,¹⁰ galaktik grubun merkezindeki yüksek galaksi yoğunluğunun zikredilen üç galaksinin (NGC 4435, NGC 4438 ve M86) etkileşmiş olabileceğini ortaya koymaktadır.¹¹

Galeri

Dosya:NGC4438-NGC4435-eso1131a.jpg|AGG'nin Very Large Telescope'undaki FORS2 âletiyle aldığı fotoğrafı.¹² Dosya:NGC 4435 with nucleus Hubble.jpg|HUT'la NGC 4435 ve çekirdeği etrafındaki toz, 1.8′ view Dosya:NGC4438.jpg|NGC 4438'un Hubble Uzay Teleskobu (HUT) fotoğraflar. Dosya:ESO-M87.jpg|Başak kümesi (Burrell Schmidt teleskobu)